Nghiên cứu biến động rừng ngập mặn khu vực dải ven biển Tây Nam Việt Nam sử dụng dữ liệu viễn thám và GIS

Trần Anh Tuấn ^*1,  Trần Thị Tâm² , Phạm Việt Hồng¹ , Nguyễn Thị Ánh Nguyệt ¹ , Lê Đình Nam¹ , Nguyễn Thùy Linh¹

¹ Viện Địa chất và Địa vật lý biển, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam. Số 18 Hoàng Quốc Việt, Nghĩa Đô, Cầu Giấy, Hà Nội

² Viện Khoa học Khí tượng Thủy văn và Biến đổi khí hậu. Số 23 ngõ 62, Nguyễn Chí Thanh, Đống Đa, Hà Nộ

TÓM TẮT

        Bài báo giới thiệu kết quả nghiên cứu biến động rừng ngập mặn khu vực dải ven biển Tây Nam Việt Nam giai đoạn 1999- 2015 trên cơ sở phân loại ảnh số từ các tài liệu viễn thám Landsat TM cho các năm 1999, 2005, 2009 và Landsat 8 OLI cho năm 2015. Kết quả phân loại có độ chính xác toàn cục đạt 86.4%, chỉ số Kappa là 0.838. Trên cơ sở hiện trạng rừng ngập mặn tại các thời điểm đó, công nghệ GIS được áp dụng để đánh giá biến động cho 3 giai đoạn là 1999 - 2005, 2005 - 2009 và 2009- 2015. Kết quả nghiên cứu cho thấy rằng diện tích rừng ngập mặn có xu thế giảm dần từ năm 1999 đến năm 2009 và sau đó lại có xu thế tăng đến năm 2015.Trong giai đoạn 1999-2005, về cơ bản diện tích rừng bị mất đi và thêm mới là xấp xỉ nhau, mặc dù diện tích có giảm nhưng không nhiều. Trong giai đoạn 2005 - 2009 diện tích rừng ngập mặn đã giảm khoảng trên 9,000 ha, vì vậy mà tổng diện tích rừng ngập mặn giai đoạn này đã giảm đi nhiều so với giai đoạn trước. Giai đoạn 2009 - 2015, diện tích rừng ngập mặn được thêm mới lớn hơn diện tích rừng bị mất đi, khoảng trên 26,000 ha, như vậy về xu thế chung trong giai đoạn này diện tích rừng tăng lên đáng kể. Nhìn chung, rừng ngập mặn luôn biến động theo thời gian và chịu tác động của rất nhiều yếu tố, trong đó chính sách của Nhà nước có liên quan và việc người dân tự ý chuyển đổi mục đích sử dụng từ rừng ngập mặn sang nuôi thủy hải sản hoặc ngược lại là những nguyên nhân chính dẫn đến biến động rừng ngập mặn ở khu vực nghiên cứu.

       Từ khóa: Biến động rừng ngập mặn; Dải ven biển; Viễn thám; GIS; Tây Nam Việt Nam.