Phòng Địa chấn

I. Giới thiệu chung

1. Lịch sử hình thành:

- Theo cơ cấu của phân viện Hải dương học tại Hà Nội, Phòng Địa chấn được thành lập theo quyết định số 86/HDH-QĐ ngày 01/02/1994 của Viện trưởng Viện Hải dương.

        Ngoài các hoạt động nghiên cứu chuyên môn, phòng đã tích cực tham gia hầu hết các chuyến khảo sát địa chất – địa vật lý, trực tiếp xử lý và minh giải tài liệu địa chấn phân giải cao phục vụ các Đề tài, Đề án nghiên cứu khoa học quan trọng cấp Nhà nước, cấp Bộ, Nghành trên hầu hết các vùng biển thềm lục địa Việt Nam và khu vực quần đảo Trường Sa.

Các lãnh đạo Phòng qua từng thời kỳ

1. TS.NCVCC Nguyễn Văn Lương: Trưởng phòng (02/1994 – 11/2009)
2. TS.NCVCC Dương Quốc Hưng: Phó trưởng phòng (10/2005 – 12/2010), Trưởng phòng (từ 01/2011 đến nay)
3. TS.NCVC Bùi Nhị Thanh: Phó trưởng phòng (02/2015 đến nay)

          Địa chỉ: Phòng 505-507, Viện Địa chất và Địa vật lý biển, Nhà A27, VAST.

2. Danh sách cán bộ đang công tác:

          1). TS.NCVCC. Dương Quốc Hưng

          2). TS.NCVC. Bùi Nhị Thanh

          3). KS. NCV. Nguyễn Văn Điệp

  

  

Trưởng phòng TS.NCVCC. Dương Quốc Hưng Email: quochunghdh@yahoo.com

Phó Trưởng phòng TS.NCVC. Bùi Nhị Thanh Email: tbn8691@gmail.com

 

                              

                                                                Các cán bộ phòng Địa chấn hiện đang công tác

3. Cán bộ đã từng công tác tại phòng

1. PGS. TSKH Phạm Văn Thục (6/1993 – 12/2003)
2. TS.NCVCC Nguyễn Văn Lương (6/1993 – 5/2010)
3. KS. Đặng Đình Thiết (1998 – 11/2004)
4. ThS. Tống Duy Cương (12/2000 – 01/2005)
5. KS. Nguyễn Thành Đồng (2008 – 2009)
6. KS. Nguyễn Thị Kim Thanh (1/11/1982 – 01/6/2016)
7. KS. Bùi Thị Thanh Xuân (1/11/1982 – 01/02/2018)

II.  Chức năng, nhiệm vụ:

        - Nghiên cứu áp dụng công nghệ, thiết bị khảo sát địa chấn biển hiện đại, kết hợp áp dụng các biện pháp cải tiến kỹ thuật phù hợp với điều kiện khảo sát trên biển Việt Nam.

        - Nghiên cứu áp dụng các qui trình xử lý số liệu địa chấn hiệu quả nhất đáp ứng được yêu cầu của công tác minh giải tài liệu.

        - Nghiên cứu áp dụng các mô hình lý thuyết phù hợp với điều kiện địa chất thực tế của Việt Nam, đảm bảo tính khoa học và khách quan trong các nghiên cứu về địa chất – địa vật lý biển. 

        - Nghiên cứu áp dụng tổ hợp các phương pháp địa chất – địa vật lý trong nghiên cứu cấu trúc địa chất, tiềm năng khoáng sản, đặc điểm kiến tạo – địa động lực và các loại hình tai biến địa chất (động đất, núi lửa, xói lở, trượt lở …) vùng biển Việt Nam. Đề xuất các giải pháp góp phần bảo vệ môi trường và phòng tránh, giảm nhẹ thiên tai trên biển.

        - Tham gia hợp tác quốc tế với các đồng nghiệp CHLB Đức, CHLB Nga.

        - Tham gia đào tạo khoa học, đã có 05 luận văn cao học và 02 luận án tiến sỹ được hoàn thành tại Phòng.

III.  Các hướng nghiên cứu chính:

- Nghiên cứu chế độ địa động lực và trường ứng suất kiến tạo Biển Đông Việt Nam theo tài liệu động đất, địa chấn dầu khí kết hợp với các tài liệu địa vật lý khác.

- Nghiên cứu môi trường địa chất trầm tích biển trong mối quan hệ hữu cơ với điều kiện môi trường thành tạo và chế độ hoạt động kiến tạo hiện đại vùng biển thềm lục địa và hải đảo Việt Nam bằng phương pháp địa chấn.

- Nghiên cứu áp dụng, cải tiến công nghệ, kỹ thuật hiện đại trong công tác thu thập, xử lý và minh giải tài liệu địa chấn phục vụ công tác điều tra cơ bản, địa chất công trình biển, tai biến môi trường biển và thăm dò tìm kiếm khoáng sản biển.

- Phối hợp với các đơn vị trong và ngoài cơ quan thực hiện các nhiệm vụ nghiên cứu và ứng dụng triển khai khoa học kỹ thuật.

- Phối hợp đào tạo sau đại học chuyên ngành địa vật lý, địa chất.

- Tham gia khảo sát địa chất - địa vật lý trên biển và đất liền.

IV.  Một số kết quả nổi bật:

1. Các đề tài dự án

        - Thực hiện các đề tài cấp cơ sở của viện.

  - Thực hiện nhiều đề tài cấp nhà Nước và cấp Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam:

1. Để tài điều tra cơ bản VAST.ĐTCB: “Địa chất tầng nông QĐ Trường Sa theo tài liệu địa vật lý”, do TS. Nguyễn Văn Lương làm chủ nhiệm, 2001-2003.
2. Đề tài điều tra cơ bản VAST.ĐTCB: “Trường ứng suất kiến tạo và cơ chế hoạt động hiện đại trong các hệ đứt gãy sinh chấn khu vực biển Đông”, do TS. Nguyễn Văn Lương làm chủ nhiệm, 2004-2005.
3. Đề tài hướng Hướng Khoa học Công nghệ Biển: “Sử dụng phương pháp địa chấn nông phân giải cao, nghiên cứu đặc điểm cấu trúc và xu thế phát triển tiền delta cửa Sông Hồng phục vụ mục tiêu phát triển bền vững tài nguyên, môi trường vùng cửa sông.”, do TS. Nguyễn Văn Lương làm chủ nhiệm, 2005-2006.
4. Đề tài điều tra cơ bản VAST.ĐTCB: “Địa chấn – động lực hiện đại và các điều kiện phát sinh sóng thần trong khu vực Biển Đông.”, do TS. Nguyễn Văn Lương làm chủ nhiệm, 2006-2008.
5. Đề tài hướng khoa học trái đất VAST09.02/11-12: “Nghiên cứu trường ứng suất kiến tạo hiện đại, xác định nguồn gốc các tai biến địa chất trong vùng thềm lục địa đông nam Việt Nam.”, do TS. Dương Quốc Hưng làm chủ nhiệm, 2011- 2012.
6. Đề tài hướng khoa học trái đất VAST05.06/14-15: “Nghiên cứu đặc điểm cấu trúc - địa động lực đứt gãy Thuận Hải – Minh Hải theo tài liệu địa chất, địa vật lý.”, do TS. Bùi Nhị Thanh làm chủ nhiệm, 2014- 2015.
7. Đề tài hợp tác quốc VAST.HTQT.NGA.14/16-17: “Nghiên cứu các đặc điểm động lực học chất lưu và các quá trình thoát khí của thạch quyển trong đới chuyển tiếp từ lục địa ra Vịnh Bắc Bộ bằng các phương pháp địa vật lý và địa hóa.”, do TS. Dương Quốc Hưng làm chủ nhiệm, 2016-2017.
8. Đề tài điều tra cơ bản VAST.ĐTCB.02/16-17: “Điều tra, đánh giá đặc điểm biến động châu thổ ngầm cửa sông Đáy và các tác động của chúng đến quá trình xói lở, bồi tụ đới bờ trong khu vực.”, do TS. do TS. Dương Quốc Hưng làm chủ nhiệm, 2016-2017.

        - Thực hiện đề tài cấp Hợp tác giữa IMGG-POI

    + Đề tài hợp tác quốc VAST.HTQT.NGA.14/16-17: “Nghiên cứu các đặc điểm động lực học chất lưu và các quá trình thoát khí của thạch quyển trong đới chuyển tiếp từ lục địa ra Vịnh Bắc Bộ bằng các phương pháp địa vật lý và địa hóa.”, do TS. Dương Quốc Hưng làm chủ nhiệm, 2016-2017.

        - Ngoài ra, cán bộ phòng trọng lực đã và đang tham gia chính của nhiều dự án/đề tài, thực hiện nhiều hợp đồng chuyên môn ở trong và ngoài Viện.

2. Các công trình công bố :

        * Tạp chí quốc tế SCI, SCI-E

        * Tạp chí quốc tế có mã ISSN và hội nghị quốc tế.

STT	Tác giả chính	Tên kết quả công bố/đăng ký	Tên tạp chí, Nơi công bố	Thời gian đăng tải
	Shakirov R.B., Obzhirov A.I., Nguyen Nhu Trung, Duong Quoc Hung, Phung Van Phach, Syrbu N.S., Mal'tseva E.V., Yugai I.G., Polonik N.S., Le Duc Anh, Bui Van Nam, Nguyen Van Diep	Features of natural gases distribution in the sediemnts and sea water in the north-west of Gulf of Tonkin (South-China Sea, Vietnam)	Journal of Geography and Natural Resources. The journal is published by the Academic Publishing House "Geo". Siberian branch of RAS. 2015. Vol. 4. P. 178-188. In Russian	2015
	Шакиров Р.Б., Зыонг Куок Хынг, Сырбу Н.С., Ле Дык Ань, Обжиров А.И., Борзова О.В., Окулов А.К., Буи Ван Нам, Нгуен Ван Диеп, Маи Дук Донг (Shakirov RB, Ziong Kuok Heng, Sirbu NS, Lê Đức Anh, Obzhirov AI, Borzova OV, Okulov AK, Bùi Văn Nam, Nguyễn Văn Điệp, Mai Đức Đông)	ОСОБЕННОСТИ РАСПРЕДЕЛЕНИЯ АНОМАЛЬНЫХ ГАЗОГЕОХИМИЧЕСКИХ ПОЛЕЙ РИФТА КРАСНОЙ РЕКИ (ТОНКИНСКИЙ ЗАЛИВ, ЮЖНО-КИТАЙСКОЕ МОРЕ) “Features of the abnormal gasgeochemical fields in the Red River rift (Gulf of Tonkin, South-China Sea)”	Doklady Earth Sciences. Russian Academy of Sciences. 2016. in print.(in Russian)	12/2016

 

        * Tạp chí trong nước. từ năm 2011 đến nay

       

STT	Tác giả chính	Tên kết quả công bố/đăng ký	Tên tạp chí, Nơi công bố	Thời gian đăng tải
	Dương Quốc Hưng, Bùi Nhị Thanh, Nguyễn Kim Thanh, Nguyễn Văn Điệp	Đặc điểm địa chất tầng nông khu vực ngập nước đảo Trường sa theo tài liệu địa chấn nông phân giải cao	Các công trình nghiên cứu địa chất & địa vật lý biển, XII, Nxb KHTN & CN, tr.115-121	2011
	Nguyễn Văn Điệp	Ứng dụng phần mềm GM – SYS phân tích tài liệu thăm dò từ tại khu vực thềm lục địa Đông Nam Việt Nam	Các công trình nghiên cứu địa chất & địa vật lý biển, XII, Nxb KHTN & CN, tr.214-220	2011
	Dương Quốc Hưng, Nguyễn Văn Điệp, Vũ Ngọc Yến, Lê Mạnh Hùng	Các biển hiện của hệ thống đứt gãy kinh tuyến 109 theo tài liệu địa chấn nông phân giải cao	Tạp chí Khoa học và Công nghệ biển tập 12, số. 4A, tr.63-67	2012
	Nguyễn Như Trung, Phùng Văn Phách, Trần Văn Trị, Shakirov Renat, Dương Quốc Hưng, Phí Trường Thành, Phan Đông Pha, Nguyễn Thị Thu Hương, Bùi Văn Nam, Lê Đức Anh, Nguyễn Văn Điệp.	Đặc trưng cấu trúc khu vực bắc vịnh Bắc Bộ theo phân tích số liệu khảo sát địa vật lý và địa chất mới.	Hội nghị Khoa học Địa chất biển toàn quốc lần thứ II Nxb KHTN & CN, tr.657-668	2013
	Nguyễn Văn Lương, Dương Quốc Hưng, Bùi Nhị Thanh, Nguyễn Văn Điệp, Mai Đức Đông	Đặc điểm địa chấn - kiến tạo khu vực thềm lục địa Việt Nam và lân cận.	Hội nghị Khoa học Địa chất biển toàn quốc lần thứ II Nxb KHTN & CN, tr. 738-754	2013
	Dương Quốc Hưng, Nguyễn Văn Điệp, Vũ Ngọc Yến, Lê Mạnh Hùng	Đặc điểm trầm tích tầng mặt vùng biển Long Châu – Bạch Long Vĩ theo tài liệu địa chấn phân giải cao	Tạp chí Khoa học và Công nghệ biển, tập 13, số. 3A, tr. 160-166	2013
	Dương Quốc Hưng, Bùi Nhị Thanh, Nguyễn Văn Lương, Nguyễn Văn Điệp	Trường ứng suất và các chuyển động hiện đại trong vỏ trái đất khu vực Đông Nam thềm lục địa Việt Nam	Tạp chí các Khoa học về Trái đất, tập 35, số 1, tr 1 – 9	2013
	V.М. Nikiforov, Phùng Văn Phách, R.G. Кulinich, v.v. Khakhinov, I.V. Dmitriev, G.N. Skabarnya, М.G. Valitov, Hoàng Văn Vượng, Lê Đức Anh, Nguyễn Văn Điệp, Trần Văn Khá	Một số kết quả thử nghiệm phương pháp từ telua nghiên cứu vỏ trái đất khu vực bắc vịnh bắc bộ	Tạp chí các Khoa học về Trái đất, số chuyên đề Viện Địa chất và Địa vật lý biển tập 36, tr 306 –314	2014
	Dương Quốc Hưng, Phan Đông Pha, Nguyễn Văn Điệp, Mai Đức Đông	Biển hiện của hố va chạm thiên thạch trên thềm lục địa Việt Nam và các vấn đề địa chất liên quan	Tạp chí Địa chất, loạt A Tr 226-229	2014
	Nguyễn Văn Điệp, Mai Đức Đông,     Lê Đình Nam	Công tác quản lý tài liệu địa chấn biển tại Viện địa chất và Địa vật lý biển	Tạp chí các Khoa học về Trái đất 36(3CĐ), tr 364-369	2014
	Hoàng Văn Vượng, Phùng Văn Phách, Nikiforov V.M, Dương Quốc Hưng, Trần Văn Khá, Lê Đức Anh, Đào Thị Hà, Nguyễn Kim Dũng, Nguyễn Văn Điệp, Mai Đức Đông	Một số kết quả nghiên cứu cấu trúc sâu khu vực dãi ven biển Nam Định – Quảng Ninh điện từ tellur và tài liệu trọng lực	Tạp chí Khoa học và Công nghệ biển; Tập 14, Số 4A; 12- 2014: tr 47-54	2014
	Nguyễn Văn Lương, Nguyễn Thế Tiệp, Nguyễn Văn Điệp, Mai Đức Đông	Đặc điểm hoạt động kiến tạo trẻ khu vực thềm lục địa và ven bờ miền trung Việt Nam	Tạp chí Khoa học và Công nghệ Biển; Tập 14, Số 4A; 12-2014: tr 66-77	2014
	Lê Đức Anh, Nguyễn Như Trung, Phùng Văn Phách, Dương Quốc Hưng, Nguyễn Trung Thành,  Nguyễn Văn Điệp, Bùi Văn Nam, Renat Shakirov,  Anatoly Obzhirov, Iugai Iosif, Mal’tseva Elena, Telegin Iurii, Syrbu Nadezhda	Đặc điểm phân bố khí heli, metan, hydro và mối quan hệ với đứt gãy khu vực vịnh Bắc Bộ.	Tạp chí Khoa học và Công nghệ biển; Tập 14, Số 4A; 12- 2014: tr 78-89	2014
	Nguyễn Văn Điệp	Nghiên cứu áp dụng mô hình 3D trong minh giải số liệu địa chấn phân giải cao.	Tạp chí Khoa học và Công nghệ Biển; Tập 14, Số 4A; 12-2014:  tr 130-136	2014
	Dương Quốc Hưng, Bùi Nhị Thanh, Nguyễn Văn Điệp, Mai Đức Đông, Bùi Thị Thanh Xuân, Nguyễn Kim Thanh	Nghiên cứu khai thác các modul xử lý của phần mềm Reflexw áp dụng cho số liệu địa chấn phản xạ phân giải cao	Tạp chí Khoa học và Công nghệ Biển; Tập 14, Số 4A; 12-2014:  tr 169-173	2014
	Dương Quốc Hưng, Bùi Nhị Thanh, Nguyễn Văn Điệp, Mai Đức Đông, Nguyễn Đức Anh	Đặc điểm phân bố đứt gãy khu vực thềm biển Vũng Tàu – Phan Thiết theo tài liệu Địa chấn, kiến tạo	Tạp chí Khoa học Kỹ thuật Mỏ - Địa chất; số 54, 04-2016 (chuyên đề Địa vật lý) Tr 15-25	04/2016
	Mai Đức Đông, Dương Quốc Hưng, Nguyễn Văn Điệp	Một số dấu hiệu các ranh giới địa tầng phân tập khu vực châu thổ Sông Hồng dựa trên tài liệu địa chấn nông phân giải cao	Hội Nghị Khoa học thanh niên Viện Hàn Lâm KHCNVN lần thứ XIV năm 2016. ISBN987-604-913-494-4. Tr 107-117.	2016
	Phi Truong Thanh, Duong Quoc Hung, Nguyen Van Diep, Le Dinh Nam	Characteristics of the topography and geology of Vung May sea mountain area, Truong Sa, Viet Nam	Tạp chí Khoa học và Công nghệ biển, tập 17, số. 3,  tr. 242-251	2017
	Bùi Nhị Thanh, Dương Quốc Hưng, Nguyễn Văn Lương, Nguyễn Văn Điệp, Mai Đức Đông, Bùi Thị Thanh Xuân, Nguyễn Kim Thanh	Thành lập sơ đồ phân bố đứt gãy khu vực biển ven bờ nam trung bộ trên cơ sở minh giải tài liệu địa chất - địa vật lý	Tạp chí Khoa học và Công nghệ biển, tập 17, số. 4,  tr. 393-405	2017

V. Hợp tác quốc tế:     

        1. Hợp tác Việt – Nga: Phòng Địa Chấn hợp tác với Viện Hải dương học Thái Bình Dương  Il’ichev, Phân viện Viễn Đông - Viện Hàn lâm Khoa học Nga (POI) để thực hiện các đề tài, dự án nghiên cứu khoa học và đào tạo nguồn nhân lực.

VI. Đào tạo:

        - Hiện tại, Phòng Địa chấn đã và đang hợp tác với bộ môn Địa vật lý, khoa Dầu khí, Trường Đại học Mỏ - Địa chất Hà Nội để tham gia hướng dẫn, đào tạo các sinh viên, học viên cao học và nghiên cứu sinh chuyên ngành Địa vật lý, kỹ thuật địa chất. Ngoài ra, phòng trọng lực cũng có đầy đủ năng lực, tiêu chuẩn để có thể hợp tác với các trường Đại học, học viện, viện nghiên cứu ở trong nước để đào tạo các sinh viên, học viên và nghiên cứu sinh chuyên ngành Địa vật lý, kỹ thuật địa chất.

VII. Kết quả thi đua ken thưởng:

        - Đạt danh hiệu phòng lao động tiên tiến cấp cơ sở

VIII. Một số hình ảnh hoạt động:

        - Cán bộ nghiên cứu của phòng Địa chấn luôn tích cực làm việc, tham gia, hợp tác vào các đề tài/dự án nghiên cứu khoa học với các phòng chuyên môn thuộc Viện Địa chất và Địa vật lý biển, các cơ quan ngoài: Viện Vật lý địa cầu, viện Dầu khí, trường Đại học khoa học tự nhiên,....

        - Tham gia Hội đồng thẩm định, nghiệm thu các đề tài, đề án  của Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, Viện Địa chất và Địa vật lý biển, Trường Đại học Khoa học tự nhiên, Trường Đại học Mỏ - Địa chất

        * Một số hình ảnh trong hoạt động nghiên cứu khoa học:

        1). Thực địa thực hiện đề tài hợp tác quốc tế Việt- Nga VAST.HTQT.NGA.14/16-17: “Nghiên cứu các đặc điểm động lực học chất lưu và các quá trình thoát khí của thạch quyển trong đới chuyển tiếp từ lục địa ra Vịnh Bắc Bộ bằng các phương pháp địa vật lý và địa hóa.”, do TS. Dương Quốc Hưng làm chủ nhiệm, 2016-2017.

                         

                          

                          

                          

 

2). Tham gia thực địa thực hiện các dự án/đề tài của phòng hợp tác với các phòng chuyên môn của Viện. (đo ĐCPGC trên vùng biển vịnh Bắc bộ đề tài “Nghiên cứu tổng hợp các điều kiện địa chất, địa động lực khu vực Vịnh Bắc bộ phục vụ công tác qui hoạch phát triển kinh tế vùng đông bắc Việt nam”. Mã số: KC.09.09/11-15).

                            

 

3). Thực hiện khảo sát ĐCPGC và từ thực hiện dự án “khảo sát địa chất công trình trong phạm vi khu vực thực hiện dự án xây dựng trạm tiêu từ cho tàu quân sự (ODMR) tại khu vực Vịnh Cam Ranh – Khánh Hòa”.

                         

                         

 

 

        * Một số hình ảnh trong hoạt động đào tạo:

                                                                   Bào vệ luận án tiến sỹ của TS. Dương Quốc Hưng

                        

 

                                                                       Bảo vệ luận văn thạc sỹ của cán bộ trong phòng